TERSANELER MASAYA YATIRILDI!
ZKÜ Alaplı Meslek Yüksek Okulu, tarafından düzenlenen 2. Teknoloji, Bilim ve Kariyer Günleri kapsamında “Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri’ konulu panel düzenlendi. Alaplı MYO Konferans Salonunda düzenlenen panele Deniz Ticaret Odası (DTO) Batı Karadeniz Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Erdem ve Ustaoğlu Gemi Tersanesi Genel Koordinatörü Avni Biçer konuşmacı olarak katıldı. Alaplı Meslek Yüksek Okulu Müdür Zekai Güner, Alaplı TSO Başkanı Rafet Kılıç, ALPORT Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Yılmaz’ın yanı sıra çok sayıda öğrenci ve davetlinin katıldığı panelde konuşma yapan, Deniz Ticaret Odası (DTO) Batı Karadeniz Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Erdem, ülkenin teminatı olarak gösterdiği öğrencilerin seminere katıldığını devlet protokolünün ise katılmadığını ifade etti. Küresel kriz nedeniyle tersanelerin kapanma noktasına geldiğini belirten Erdem, ''Küresel krizin olumsuz etkilerinin kısa sürede giderilmesi için 20 yaş üstü olan koster yani kıyı limanları arasında seferler yapmak üzere inşa edilmiş ve donatılmış küçük yük gemilerinden oluşan filonun yenilenmesi gerekir. Ülkemizde koster filolarının yenilenmesi yönünde karar alınmalı ve bu karar doğrultusunda tersanelerimize iş sağlanmalıdır'' dedi.
Liman Projesi ve vagon fabrikası yapımının Alaplı ilçesinin kurtuluşu olarak gösteren Erdem, her iki projeye de gereken desteğin verilmesi gerektiğini kaydetti.
Erdem, 2008 yılının Ekim ayında başlayan krizin bir yıl içerisinde Ereğli ve Alaplı ilçelerinde yol açtığı tahribatı ise şöyle anlattı:
“Ekim 2008 de başlayan kriz hala devam etmektedir. Özellikle Demir Çelik sektörü ile gemi inşa sanayisi üzerinde yıkım seviyesinde olmuştur. Ekonomisi nerdeyse tamamının Demir Çelik ve Gemi İnşa Sanayisine dayanan Ereğli ve Alaplı krizden büyük oranda etkilenmiş ekonomi durma noktasına gelmiştir. Ekonomideki durgunluğun doğal sonucu olarak her geçen gün artan işsizlik önemli boyutlara ulaşmıştır. Ereğli tersaneleri yalnızca Türkiye ye gemi yapmamış, Avrupa birliği ülkelerine gemiler yapmıştır. Krizden sonra Gemi siparişleri iptal edilmiştir. Bölgede, 2005 yılında 1260 sigortalı işçi çalışırken 2008 de bu rakam 5 bin 500 kişiye, 2009 Kasım ayında 1450 kişiye düşmüştür. 2005 yılındaki 5 bin 500 çalışan sayısı yan sanayi ile beraber 7 bin 700 kişiye ulaşmıştı. Aileleri ile birlikte bu rakam 25 bin kişiye ulaşmıştı. Krizin en belirgin olduğu 2009 Kasım ayında tersanelerde ki çalışan kişi sayısında yüzde 73 oranında azaldı. Bu rakamlar Ereğli’de krizin oluşturduğu tahribatın büyüklüğü ve derecesinin göstergesidir.”
TERSANELERİN ÖNEMİ
Tersanelerin Alaplı için tarih boyunca önemli olduğunu belirten Erdem, Fatih Sultan Mehmet’in kadırgalarının ustaları Alaplı’dan gittiğini kaydetti. Erdem, “Türkiye’de fiilen çalışan 65 tersane vardır. Kurulmakta olan da 75 tersane vardır. Ereğli ve Alaplı tersaneler bölgesi, Tuzla’dan sonra ikinci bölgeyi almaktadır. Ereğli ve Alaplı Türk Gemi sanayindeki yeri ikinciliktir. Tersane sayısı kapasitesi ve çalıştırdığı kişi sayısına paralel olarak, 2008 yılında dünya ülkelerine tanker ihtiyacını karşılamakta 1 sırada, kargo gemileri yapımında ise 8. sıradaydık. Buna rağmen Alaplı Tersaneler bölgesi tam 8 yıldır parsellerin hazırlanmasını bekledi” diye konuştu.
Alaplı Tersane Bölgesi’nin 8 yıl gecikmesinde siyasi görüşlerdeki anlaşmazlık olduğunu vurgulayan Erdem, kaybolan 8 yılın Alaplı’nın ve bölgenin kaybı olduğunu ifade etti.
BANKACILIK SİSTEMİNE VERYANSIN
Tersanelerin kapanmasına en büyük sebebin ise bankacılık sistemi olduğunu vurgulayan Erdem, bankaların hiçbir zaman doymayan kar anlayışı içerisinde olduğunu ifade etti. Türk bankacılık sistemi tamamen kara dayalı olduğunu belirten Erdem, bankacılık sistemi ile ilgili eleştirilerini ve alınması gereken tedbirleri şöyle anlattı:
“Bankalar, hiçbir zaman doymayan ve hiçbir zaman da doymayacak görüş ve fikir birliği içerisindeler. Bankalar verdikleri kredileri zamanından önce istemişlerdir. Vade kısaltmayı istemişlerdir. Kısaltmayı yapmayanlara faiz koymuşlardır. Ayrıca borcunu zamanında ödeyen firmalara yeni krediler vermemişlerdir. Türkiye’deki bankaların yüzde 44’ü yabancıların elindedir. Ereğli’deki Gemi tersanelerinin kredi borçlarını yeniden yapılandırın. İlk iki, üç yıl ödemesiz merkez bankasından, faiziyle borç para verin. Devletin gecelik faizi yüzde 6.75, bankanın faizi ise 20 oranında oluyor. Ayrıca yatırımcı bankalardan kredi alamıyor. Devlet buna ‘dur’ diyemiyor. Çünkü banları özelleştirdin. Bankaların yüzde 44 oranı yabancıların elinde bulunuyor. Yaptırımın kalmadı. Real sektörler durdu. Hiç bir tersanecinin cebinde 10 Milyon Dolar’ı yoktur. Çin ve Kore devletleri yüzde 0.65 ile beş yıl ödemesiz destek ve para veriyorlar. Bun bankalara Türkiye’nin tamamını verseniz. Bunlar Bozcaada’yı da ister. Devlet kaldırılan teşvikleri geri vermelidir.”
“USTALAR KAÇIYOR”
Deniz ticaretinde önemli yer tutan gemi ve tersanecilik sektörü için gerekli kalifiye eleman için önemli alt yapı hazırladıklarını da söyleyen Erdem, eğitilen ustalarında krizle birlikte bölgeden kaçtığını ifade etti. Tersanelerin kapanmasının gemi inşaat okullarına kadar büyük zararlar vereceğini hatırlatan Erdem, “Ereğli Milli Eğitim Müdürlüğü, Halk Eğitim Müdürlüğü ve Deniz Ticaret Odası ile beraber 2 bin kişiye gemi kaynakçılığını öğrettik. Ama bu krizden sonra Ereğli’de bu ustalar yavaş, yavaş uzaklaşmaktadır. Bunları bir daha geri getirmek kolay olmayacaktır. Tersanelerin kapanmaları gemi inşa okullarına da darbe vuracaktır” diye konuştu.
Ereğli’de son krizin ardından icra dosyalarının yüzde 146 oranında arttığını vurgulayan Erdem, “Ereğli’nin nüfusu 94 bindir. Ereğli’de 2008 yılında 13 bin icra dosyası varken, 2009 yılının Kasım ayında ise bu dosyaların sayısı yüzde 146 oranında artarak, 33 bine ulaşmıştır. Bu rakamlar tersanelerin Ereğli ekonomisi üzerinde ne kadar etkisi olduğu görmemizde yardım oluyor” dedi.
YAŞLI GEMİLERİN TOPLANMASI İSTEĞİ
Bölgedeki 20 yaş üstü yaklaşık 400 adet koster (gemi) bulunduğunu belirten Erdem,bölgedeki krizin aşılabilmesi için yaşlanmış kosterlerin hurdaya çıkarılarak, toplatılmasını istedi. Hurdaların ise Makine ve Kimya Enstitüsü Kurumu (MKE) veya Ereğli Demirçelik Fabrikaları Erdemir’e verilebileceğini belirten Erdem, yeni 400 gemi siparişinin ise Ereğli ve Alaplı’daki tersanelere kapasiteleri ölçüsünde dağıtılmasını istedi. Benzer uygulamaların Çin ve Kuzey Kore’de yapıldığını söyleyen Erdem, şöyle konuştu:
“Elimizde 400 adet yaşlanmış kosterlerimiz var. Bunları seferden kaldıralım. Hurdaya çıkarıp, MKE’ye Erdemir’e verin. Doğacak 400 yeni gemi siparişini de tersanelere dağıtalım. En az 3 yıl iş çıkar. Bunun uygulamasın Çin ve Kuzey Kore yaptı. Onlarda bu krizden daha çok etkilendiler, yalnız onların siyasetçileri ve hükümet adamları çabuk karar alma yeteneklerine sahipler. Hemen tersanelere yetkililerini gönderdiler. Hemen devlet onlara, üçer gemi siparişi verdi. Devlet yaptırdı. Şimdi o gemiler bitmek üzere. Krizde tersaneler boş kalmadı. Devlet o gemileri ya çalıştıracak ya da satacak. Dünyada bütün medeniyetler denizlerden yayılmıştır. Deniz ticareti bitmez ama dalgalanır. Küçülür büyür, zaten küçüldüğü için bir daralmalar var. Sonra açılacak.”
Prof. Zekai Güner'e, öğrencilerin daha iyi eğitim görebilmesi için yeni bir gemi motoru hediye edeceği sözünü veren Erdem, Alaplı Meslek Yüksek Okulunun Türkiye bazında çok kaliteli ve başarılı bir okul olduğunu söyleyerek, öğrencilere okullarının kıymetini ve değerini çok iyi bilmelerini istede.
Ustaoğlu Gemi Tersanesi Genel Koordinatörü Avni Biçer’de refah seviyesi yüksek olan ülkelerde krizden etkilenen iş kollarına devletin sahip çıktığını hatırlatırken, küresel krizde büyük yara alan tersane sektörüne ciddi desteklerin verilmesi gerektiğini söyledi. Tersanelerde mevcut personelin işten çıkarılmaması için mücadele edildiğini ve bu uğraşlara rağmen devletin tersane sektörüne destek vermediğini belirten Biçer, “Ülkemizde maalesef tersane sektörüne devlet desteği verilmiyor. Tersaneciler olarak mücadelemizi son noktaya kadar yapacağız. Mevcut personelimizi işten çıkarmamak için büyük uğraş veriyoruz, sonuna kadar da vereceğiz. Ama bu çabamızda, devletimizi de teşvik, destek ve moral olarak yanımızda görmek istiyoruz. Her şeye rağmen umutluyuz” dedi.
Konuşmaların ardından ise Alaplı Meslek Yüksek Okul Müdür Prf. Dr Zekai Güner, konuşmacılara teşekkür belgesi verdi.